1
|
(a)
|
(i) Apakah yang dimaksudkan dengan putaran bumi?
(ii) Huraikan tiga ciri putaran bumi.
|
[3]
[6] |
(b)
|
Huraikan empat kesan putaran bumi.
|
[8]
|
|
(c)
|
Jelaskan pengaruh tenaga
suria terhadap proses geomorfologi.
|
[8]
|
(a)
(i) Apakah yang dimaksudkan dengan putaran bumi? [3]
Putaran bumi
merujuk kepada putaran bumi di atas
paksinya yang condong sebanyak 23 ½˚ daripada satah tegak dan dalam keadaan
selari pada semua tempat dan berputar
dari arah barat ke timur dengan mengambil masa 23 jam 56 minit (1 hari ) bagi melengkapkan satu pusingan.
(ii)
Huraikan tiga ciri putaran bumi. [6]
aii1 – berputar dari barat ke timur
aii2 –
mengambil masa 24 jam untuk melengkapkan 1 pusingan
aii3
– di atas paksi yang condong 23 ½
˚
aii4 – kelajuan
30 km / saat @ 107182 km/j
(3
isi x 2m = 6m)
(b)
Huraikan empat kesan putaran bumi. [8]
b1
Kejadian siang dan malam
Putaran bumi
menyebabkan hanya satu bahagian bumi sahaja menghadap sinaran matahari manakala
satu bahagian lain membelakangi sinaran matahari. Bahagian yang menghadap matahari
akan mengalami waktu siang . Bahagian yang membelakangi matahari akan mengalami
waktu malam.
b2
Kejadian pasang surut air laut
Disebabkan
oleh tarikan graviti bulan dan matahari. Tarikan graviti bulan yang kuat
terhadap air yang berhampiran dengannya menyebabkan aras air naik lalu
terjadilah air pasang. Kawasan yang terletak jauh daripada bulan pula akan
mengalami air surut kerana air dari kawasan ini telah tertarik ke kawasan
berhampiran bulan.
b3
Perbezaan waktu tempatan
Satu putaran lengkap bumi
(360˚ ) mengambil masa 24 jam. Bumi berputar sebanyak 15˚ longitud dalam masa 1
jam iaitu 4 minit bagi 1˚ longitud.
b4
Pembiasan angin dan arus lautan
Bumi berputar dari barat ke
timur. Di hemisfera utara angin dan arus terbias ke arah kanan. Di hemisfera selatan
angin dan arus terbias ke arah kiri.
(2m
x 4 isi = 8 m)
(c)
|
Jelaskan pengaruh tenaga suria
terhadap proses geomorfologi. [8]
|
c1
Luluhawa kimia
Bahang matahari turut mempengaruhi kegiatan
luluhawa kimia khususnya di kawasan tropika lembap. Bahang matahari yang
diterima sepanjang tahun – purata 27˚ C menyebabkan kegiatan luluhawa kimia aktif
sepanjang tahun. Menurut hukum Van Den Hoff setiap kenaikan suhu sebanyak 1˚ C
akan meningkatkan keberkesanan luluhawa kimia sebanyak 10 %.
c2 Luluhawa fizikal
Tenaga
matahari amat mempengaruhi kegiatan luluhawa fizikal. Di kawasan gurun panas
bahang matahari yang tinggi menyebabkan berlakunya luluhawa fizikal melalui
proses pengembangan dan pengecutan. Pada waktu siang, bahang matahari yang
diterima di kawasan gurun panas tinggi menyebabkan suhunya tinggi melebihi 40˚
C dan keadaan ini menyebabkan batuan di kawasan
tersebut mengembang. Pada waktu malam, suhu di kawasan ini jatuh secara mendadak.
Penurunan suhu mendadak menyebabkan
batuan di kawasan tersebut mengecut. Proses kembang kecut yang berlaku
secara berulang kali dalam tempoh yang lama menyebabkan batuan di kawasan
tersebut mengelupas dan akhirnya pecah.
c3
Hakisan dan pengangkutan bahan
Wap-wap air
yang terbebas sama ada melalui sejatan , sejat peluhan atau perpeluhan tumbuhan
akan naik ke atas lalu mengalami penyejukan secara adiabatik sebelum mengalami
proses pemeluwapan dan kemudiannya turun sebagai kerpasan.
Kerpasan
dalam bentuk hujan apabila tiba ke permukaan bumi akan mengalir dalam bentuk
larian air permukaan dan aliran alur.
Aliran air
ini menghasilkan tenaga kinetik yang kemudiannya melakukan proses hakisan dan
pengangkutan.
c4 Pemendapan bahan
Bahan-bahan
yang dihakis akan diangkut dan kemudiannya dimendapkan apabila aliran air tersebut
tidak lagi berupaya untuk mengangkut bahan-bahan tersebut. Contohnya halaju air
yang tinggi di bahagian hulu sungai akan menghakis tebing dan dasar sungai
tersebut dan kemudiannya diangkut dan dimendapkan di bahagian hilir sungai. (4
isi x 2m = 8m)
2
|
(a)
|
Nyatakan lima proses luluhawa kimia?
|
[5]
|
(b)
|
Huraikan lima faktor fizikal yang mempengaruhi proses luluhawa kimia
di kawasan tropika lembap.
|
[10]
|
|
(c)
|
Jelaskan kesan luluhawa kimia terhadap pembentukan landskap di kawasan
tropika lembap dan pengaruhnya kepada aktiviti manusia.
|
[10]
|
2 (a) Nyatakan lima proses luluhawa kimia ? [5]
a1 Hidratan
a2
Pengoksidaan
a3
Hidrolisis
a4
Larutan
a5 Pengkarbonan (5 x 1m
= 5m)
(b)
Huraikan lima faktor fizikal yang
mempengaruhi proses luluhawa kimia di kawasan
tropika lembap. [10]
b1 Bentuk muka bumi / topografi
– aktif di kawasan bercerun berbanding tanah rata/ aktif
di kawasan cerun yang menghadap angin lazim membawa banyak hujan.
b2
Unsur iklim – bahang matahari yang tinggi / suhu tinggi, dan
hujan banyak menggalakkan proses larutan, hidratan, pengkarbonatan dan
hidrolisis.
b3 Jenis Batuan
- batuan lembut ( enapan ) giat terluluhawa berbanding batuan keras
(igneus)
b4 Struktur
rekahan – menggalakkan resapan air ke dalam tanah.
b5 Tumbuh-tumbuhan – membekalkan asid, gas dan
sebatian kimia – mempercepat
proses tindak balas kimia
b6 Tindakan
hidupan dalam tanah – cacing, tikus dan arnab membantu secara tidak
langsung proses luluhawa kimia
b7 Masa –
batuan lembut cepat diluluhawa , batuan keras lambat terluluhawa.
(5
x 2m = 10m)
(c)
Jelaskan
kesan luluhawa kimia terhadap
pembentukan landskap di kawasan tropika
lembap dan pengaruhnya terhadap aktiviti manusia. [10]
Kesan
terhadap pembentukan landskap tropika lembap
cf1
Topografi karst (pengkarbonatan – larutan ) -
ekopelancongan
cf2 Tanah laterit
( pengoksidanan ) - penanaman
getah dan kelapa sawit
cf3
Tanih liat putih ( kaolin ) - pembuatan tembikar, porselin , pasu dan
lain-lain
cf4
Lapisan regolit / terurai yang tebal ( luluhawa dalaman ) -
pertanian
cf5
Pembentukan tors dan bornhard ( luluhawa dalaman) - ekopelancongan
Kesan terhadap aktiviti manusia;
cm1
Kegiatan pertanian - bahan
regolith yang tebal – subur untuk kegiatan pertanian
-
Tanah laterit – sesuai untuk tanaman
getah dan kelapa sawit.
cm2 Kegiatan
perindustrian – tanah liat ( kaolin) – industri tembikar
cm3 Kegiatan
pelancongan – pandang darat karst – pemandangan yang menarik dan unik
seperti gua, stalaktit, sungai bawah tanah dan stalakmit.
(Mana-mana 3 fizikal dan 2 manusia atau
sebaliknya , 5 isi X 2m =10m)
3
|
(a)
|
Berdasarkan kajian luar
yang telah anda jalankan di kawasan bercerun;
|
|
(i)
Nyatakan formula mengira kecerunan .
|
[2m]
|
||
(ii)
Huraikan cara yang anda gunakan untuk mengukur kecerunan di kawasan
kajian tersebut.
|
[5m]
|
||
(iii)Nyatakan
dua jenis pergerakan jisim yang boleh berlaku di kawasan cerun
yang anda kaji.
|
[2m]
|
||
(iv)Jelaskan
faktor yang mempengaruhi proses pergerakan jisim .
|
[8m]
|
||
(v)
Huraikan kaedah mengawal pergerakan jisim di kawasan cerun tersebut.
|
[8m]
|
3. ( a )
Berdasarkan kajian luar yang telah anda jalankan di kawasan bercerun.
( i ) Nyatakan formula mengira kecerunan di
kawasan kajian. ( 2m )
ai1 formula :
Kecerunan : Perbezaan ketinggian
Jarak mendatar
( ii )
Huraikan cara yang anda gunakan
untuk mengukur kecerunan di
kawasan kajian tersebut.
( 5m )
aii1 - Alat yang mengukur kecerunan
cerun ialah klinometer Sunto.
aii2 -
Kayu
pancang yang bertanda diletakkan di bahagian atas cerun.
aii3 - Meletakkan klinometer sama tinggi
dengan pancang di kaki cerun supaya selari
dengan cerun
yang dipilih.
aii4 -
Membaca nilai sudut pada alat dalam nilai darjah. (4 x
1m + 1m bonus = 5m)
Catatan : calon perlu
menyatakan 4 cara untuk mendapat 1m
bonus.
(
iii ) Nyatakan dua jenis pergerakan
jisim yang boleh berlaku di kawasan
cerun yang anda kaji. [2]
aiii1 -
pergerakan cepat
aiii2
- pergerakan lambat
( iv ) Jelaskan faktor yang
menggalakkan berlakunya proses pergerakan jisim . [8]
aiv1 Kekurangan tumbuhan litupan bumi -
ketiadaan akar tumbuhan untuk memegang
dan mencengkam tanah.
aiv2 Hujan
- membekalkan air tanih- bertindak
sebagai agen pemberat dan pelincir
– memudahkan pergerakan
berlaku.
avi3 Kecerunan
-
semakin curam sesuatu cerun semakin giat proses pergerakan jisim.
avi4
Jenis batuan/bahan - batuan yang lembut daripada kumpulan batuan
enapan mudah
terluluhawa
-
memudahkan pergerakan jisim berbanding batuan daripada
kumpulan
igneus yang lebih keras.
avi5 Faktor
aktiviti manusia – penebangan tumbuhan, pembinaan dan kegiatan pertanian
di cerun- tanah menjadi longgar dan tidak mempunyai pegangan
akar tumbuhan – mudah untuk jatuh
akibat tarikan graviti. (mana-mana 4 isi X 2m = 8m)
( v )
Jelaskan kaedah mengawal proses pergerakan jisim tersebut. [8]
av1 Kaedah perundangan – menguatkuasakan akta dan
peraturan – cth. Akta Kualiti Alam Sekeliling 1974 – mengenakan hukuman dan
denda kepada individu yang terlibat dalam aktiviti pembalakan di kawasan cerun,
pembinaan dan pertanian.
av2 Menanam tumbuhan tutup bumi – tumbuhan kekacang dan
rumput- akar memegang dan mencengkam tanah daripada runtuh.
av3 Pembinaan
teres - khusus
kepada cerun-cerun yang digunakan untuk penanaman tanaman dan pembinaan
petempatan.Teres dapat mengawal pergerakan air permukaan terutama ketika hujan
lebat.Teres dapat memperlahankan pergerakan air dan keadaan ini dapat
mengurangkan tenaga kinetik pergerakan air tersebut sekaligus mengurangkan
hakisan.
av4 Pembinaan
parit / longkang- air larian permukaan di cerun dapat dikawal melalui
kaedah ini. Air tidak mengalir dalam bentuk pelbagai hala yang boleh
menyebabkan berlakunya hakisan kepingan.Longkang-longkang dibina menggunakan
bahan konkrit dan secara bertangga bagi
menjamin ketahanannya terhadap hakisan dan mengurangkan kelajuan pergerakan
air.
av5 Penyimenan
permukaan cerun - permukaan cerun secara keseluruhannya disimen. Pada
permukaan simen dibuat lubang-lubang bagi mengawal aliran air bawah tanah.
Sesuai bagi mengurangkan hakisan percikan air hujan dan hakisan kepingan.
av6 Pendidikan-melalui
pendidikan formal di sekolah seperti pendidikan geografi, alam sekitar,
pendidikan moral dan sebagainya.Pelajar-pelajar didedahkan kepentingan kawasan
tanah tinggi dan impaknya kepada lam sekitar fizikal dan manusia sekiranya
kawasan tanah tinggi diterokai.
av7 Kempen- melalui risalah-risalah dan lain-lain kempen yang dijalankan oleh
agensi-agensi berkaitan seperti Jabatan Alam Sekitar ( JAS ), Sahabat Alam
Malaysia ( SAM ), Jabatan Perhutanan dan lain-lain.
(mana-mana 4 isi x 2m = 8m)
3
|
(b)
|
(i) Apakah yang
dimaksudkan dengan pinggir pantai?
|
[4]
|
(ii) Jelaskan proses
pembentukan tiga bentuk muka bumi pemendapan pinggir pantai.
|
[9]
|
||
(iii) Jelaskan
kepentingan bentuk muka bumi pemendapan pinggir pantai terhadap aktiviti manusia.
|
[12]
|
3 ( b )
( i ) Apakah yang dimaksudkan
dengan pinggir pantai ? [4]
Pinggir pantai merujuk kepada jaluran pertemuan antara daratan dengan
lautan yang
merangkumi kawasan yang saling mempengaruhi ( daratan dan lautan )
antara satu sama lain.
( ii ) Jelaskan proses pembentukan tiga bentuk muka
bumi pemendapan
pinggir pantai.
[9]
bii1
Pantai
Pantai merujuk kepada
timbunan bahan mendap peroi seperti pasir, kelodak,tanah liat dan fosil
kerangan yang terletak antara tikas air pasang dengan tikas air surut termasuk
pantai hadapan dan pantai belakang ( kawasan yang masih menerima pengaruh ).
Pantai terbentuk apabila bahan-bahan yang dibawa oleh agen-agen pemendapan
pinggir pantai dimendapkan secara berperingkat di kawasan pinggir pantai.
Bahan-bahan yang membentuk pantai boleh berasal dari laut atau daratan.
bii2
Tetanjung / anak tanjung
Tetanjung atau anak tanjung
merujuk kepada permatang yang rendah dan sempit hasil pemendapan bahan-bahan
seperti pasir ,kelikir dan lumpur di kawasan pinggir pantai terutamanya di muara teluk atau muara sungai.
Satu hujungnya bercantum dengan daratan dan satu hujung lagi menganjur ke laut.
Tetanjung dibentuk oleh hanyutan pesisir pantai. Proses pembentukannya bermula
dengan adanya tempat-tempat yang sesuai bagi membolehkan pasir, kelikir dan
lumpur tersebut dilonggokkan. Pembentukannya sacara berperingkat-peringkat dan
mengambil masa yang lama.
bii3
Beting pasir
Beting pasir merujuk kepada
timbunan pasir , kelikir, dan batu lada di kawasan pinggir pantai akibat
tindakan ombak dan arus. Bahan-bahan yang diangkut oleh agen-agen pengangkutan
pinggir pantai akan ditimbunkan di kawasan cetek berhampiran pantai. Beting
pasir terdiri daripada beberapa jenis seperti beting luar persisir, beting
muara dan tombolo. Beting pasir dibentuk oleh tindakan ombak yang menggali
pasir dan kemudiannya memendapkan semula pasir tersebut di sebelah
belakangnya. Sifat beting pasir biasanya
tidak kekal lama dan hilang apabila ditimpa oleh ombak ribut.
bii4
Tombolo
Merupakan sejenis beting
pasir yang menghubungkan daratan dengan pulau yang berdekatan. Tombolo dibentuk
oleh tindakan arus pesisir pantai yang mengangkut dan menyebarkan bahan lalu
membentuk beting yang memanjang dari daratan ke pulau.
(mana-mana 3
bentuk x 3m = 9m)
( iii ) Jelaskan kepentingan bentuk muka bumi
pemendapan pinggir pantai
terhadap aktiviti manusia.
[12]
biii1
Pantai. Pantai boleh dijalankan aktiviti pelancongan.
biii2 Pantai. Pantai boleh dijalankan
aktiviti industri/IKS. Contoh kawasan menjemur ikan/batik .
biii3
Pantai. Pantai boleh dijalankan aktiviti perlombongan pasir.
biii4 Beting pasir. Beting pasir boleh
dijalankan aktiviti rekreasi.
biii5
Beting pasir. Beting pasir boleh
dijalankan aktiviti perlombongan pasir.
biii6
Beting pasir. Beting pasir boleh dijalankan aktiviti perikanan.
biii7 Tombolo.
Tombolo boleh dijalankan aktiviti rekreasi.
biii8 Tombolo.
Tombolo boleh dijalankan aktiviti perlombongan pasir
biii9 Anak
tanjung. Anak tanjung boleh dijalankan aktiviti perlombongan pasir.
biii10
Anak tanjung. Anak tanjung boleh dijalankan aktiviti perikanan
(mana-mana 6 isi X 2m = 12 m)
Catatan : 1 bentuk muka
bumi hanya boleh disebut 2 kepentingan
sahaja.
4
|
(a)
|
Apakah
yang dimaksudkan dengan perubahan suhu?
|
[2]
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(b)
|
Jadual
1:
Min suhu maksimum dan minimum di Stesen Meteorologi A pada tahun 2010
(i)Nyatakan formula mengira julat suhu.
(ii)
Lukiskan sebuah graf yang sesuai untuk
menunjukkan julat suhu bulanan di
Stesen Meteorologi A pada tahun 2010.
|
[1]
[12]
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(c)
|
Huraikan
kesan peningkatan suhu terhadap alam sekitar fizikal
|
[10]
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(a)
|
Apakah yang dimaksudkan
dengan perubahan suhu?
Perubahan suhu bermaksud suhu meningkat atau menurun
dari aras normal.
|
[2]
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
(b)
|
i)
Formula :
Suhu
Maksimum – suhu minimum
(ii)
Berdasarkan jadual 1, lukiskan sebuah graf yang sesuai untuk menunjukkan perubahan julat suhu
bulanan di Stesen kaji cuaca A pada tahun 2010.
Jadual 1: Julat
suhu di Stesen Meteorologi A pada tahun 2010
|
[1]
[12]
|
Graf menunjukkan julat suhu di stesen meteorologi
A bagi tahun 2010
Suhu ( ˚ c)
Bulan
Skala 1 cm = 1 ˚ C
Skema
pemarkahan :
Pengiraan
nilai tepat ( Suhu maksimun – suhu minimum) = 2m
Tajuk
= 1m
Skala
= 1m
Paksi (paksi suhu /paksi bulan) = 2m
Plotan = 6m
(12-11 betul =6m,10-9 betul = 5m, 8-7 betul = 4m,
6-5 betul = 3m, 4-3 betul = 2m,
2-1 betul = 1m) [12m]
(sila
rujuk rajah contoh. Pemeriksaan bergantung kepada skala yang dipilih oleh
calon. Contoh jawapan hanya untuk rujukan, kerana ukuran mungkin tidak tepat.)
(c)
|
Huraikan kesan
peningkatan suhu terhadap alam sekitar fizikal.
|
[10m]
|
||||||
c1
|
Pencairan
glasier dan ais- Berlakunya pencairan ais kutub dan pencairan glasier di kawasan
pergunungan.
|
|||||||
c2
|
Peningkatan
aras laut- Pencairan ais kekal dan pencairan glasier di kawasan pergunungan
menyebabkan kuantiti air laut bertambah dan menyebabkan aras laut meningkat.
|
|||||||
c3
|
Kawasan
daratan berkurangan manakala kawasan lautan bertambah - Pencairan ais dan
glasier menyebabkan peningkatan aras laut. Peningkatan ini menyebabkan
kawasan-kawasan rendah seperti kawasan pinggir pantai, muara sungai dan
dataran akan tenggelam dan menyebabkan kawasan laut bertambah manakala
kawasan daratan berkurangan.
|
|||||||
c4
|
Kemusnahan
ekosistem- Penenggelaman kawasan pinggir pantai dan daratan menyebabkan
kawasan ekosistem tenggelam dan musnah
|
|||||||
c5
|
Peningkatan
luluhawa fizikal kawasan pinggir laut – peningkatan suhu menyebabkan kadar
luluhawa fizikal seperti pengembangan dan pengecutan di kawasan gurun panas
menjadi lebih aktif.
|
|||||||
c6
|
Peningkatan
kejadian ribut – Peningkatan suhu akan menyebabkan wujudnya sel-sel tekanan
udara rendah yang melampau di sesetengah kawasan.
|
|||||||
c7
c8
|
Peningkatan
pencemaran udara
Peningkatan
kejadian kemarau
Mana- mana 5 isi ( 5 isi X 2m = 10m)
|
|||||||
5
|
(a)
|
Apakah
yang dimaksudkan dengan hujan?
|
[3]
|
|||||
(b)
|
Dengan bantuan gambar rajah, huraikan
proses pembentukan dua jenis hujan.
|
[10]
|
||||||
(c)
|
Jelaskan
kesan kurangan air terhadap alam sekitar fizikal dan manusia.
|
[12]
|
||||||
(a)
|
Apakah
yang dimaksudkan dengan hujan?
|
[3]
|
Hujan ialah titisan air hasil proses
pemeluwapan atau ais hasil proses pemejalwapan yang turun dari atmosfera ke bumi.
(b) Dengan bantuan gambar rajah, huraikan
proses pembentukan dua jenis hujan. [10]
Bx1
rajah hujan bukit (1)
B1 -
hujan bukit
Kawasan kaki bukit yang
selari dengan kawasan pantai.
Angin lembap, banyak wap air dari
arah laut dipaksa naik ke kawasan bukit.
Mengalami proses penyejukan
adiabatik kering
Mencapai titik pemeluwapan,
menjadi bintik-bintik air membentuk awan.
Awan semakin berat , turunkan
hujan di kawasan cerun bukit menghadap angin. (4m)
Bx2 –rajah
hujan perolakan (1)
Terjadi pada hari/ udara panas
Proses sejatan membawa wap air
naik ke atmosfera
Mengalami proses penyejukan
mengikut kadar adiabatik kering.
Menjadi bintik-bintik air
membentuk awan
Hujan turun pada lewat petang
disertai ribut petir.
(4)
(c) Jelaskan kesan kurangan air terhadap alam
sekitar fizikal dan manusia. [12]
Fizikal
|
Menjejaskan
/ kesan terhadap
|
Huraian dan contoh
|
Markah
|
Cf1
|
Sistem
ekologi akuatik
|
·
ekosistem tasik , kolam , paya dan
sungai akan
terjejas
·
hidupan akuatik akan mati/ pupus
·
rantaian dan siratan
|
2m
|
Cf2
|
Ekosistem
hutan
|
·
layu dan mati- memusnahkan ekosistem
hutan
·
hutan mudah terbakar secara semulajadi akibat
kemarau yang berpanjangan
·
habitat dan rantaian makanan musnah.
·
kepupusan kepelbagaian spesies fauna
dan flora.
|
2m
|
Cf3
|
Proses
geomorfologi
|
·
proses luluhawa fizikal dan hakisan
layangan angin lebih cepat berlaku.
·
persekitaran kering kontang , tandus-
gersang – mempercepat proses
penggurunan (desertication)
|
2m
|
Cf4
|
Keadaan
cuaca setempat
|
·
kekurangan hujan – cuaca menjadi
panas
·
penurunan kelembapan udara – udara
kering
·
memudahkan terbentuknya jerebu.
|
2m
|
Manusia
|
Menjejaskan
/ kesan terhadap
|
Huraian dan contoh
|
Markah
|
Cm1
|
Aktiviti
pertanian dan penternakan
|
·
Tanaman layu dan mati- khususnya
padi sawah.
·
aktiviti akuakultur terjejas – kolam kekeringan air.
·
ternakan juga terjejas
·
impak kekurangan bekalan makanan kepada penduduk-
apabila berlaku kemarau yang berpanjangan.
|
2m
|
Cm2
|
Aktiviti
domestik
|
·
bekalan air untuk kegunaan harian-
memasak , minuman , membasuh dan mencuci akan terjejas.
·
krisis bekalan air jika kemarau
berpanjangan
|
2m
|
Cm3
|
Kesihatan
penduduk
|
·
kekurangan bekalan air membataskan
air minuman dan manusia boleh mengalami dehidrasi.
·
keadaan kebersihan (sanitasi) tidak
teratur yang mempercepat perebakan penyakit – demam panas, sakit
kerongkong dan lain-lain
|
2m
|
Cm4
|
Aktiviti
perindustrian
|
·
industri memproses terjejas kerana
kekurangan air untuk mencuci/ membersihkan
bahan mentah seperti industri memproses makanan
·
industri berasaskan air minuman seperti air
mineral terjejas kerana
kekurangan bekalan air bersih.
·
operasi
menyejukkan enjin / generator kilang terganggu.
|
2m
|
Catatan : 3 kesan fizikal + 3 kesan manusia ( 6 isi X 2m = 12m )
6
|
(a)
|
Apakah yang
dimaksudkan dengan resapan?
|
[3 ]
|
(b)
|
Jelaskan
faktor yang mempengaruhi proses resapan.
|
[10]
|
|
(c)
|
Jelaskan
kepentingan air bawah tanah kepada
alam sekitar fizikal dan manusia.
|
[12]
|
(a)
(b)
|
Apakah yang dimaksudkan
dengan resapan?
Proses penyusupan atau penyerapan air
secara menegak ke lapisan dalam tanah melalui liang-liang tanih hingga ke
aras mata air/akuifer.
Jelaskan faktor yang
mempengaruhi proses resapan.
b1 Intensiti / kekerapan hujan – hujan kerap proses resapan banyak.
b2 Jenis batuan – batuan telap air (batu
enapan) – kadar resapan tinggi dan sebaliknya.
b3 Litupan tumbuhan – kawasan hutan/ berpokok
– kadar resapan tinggi. Kawasan lapang – kadar resapan rendah.
b4 Litupan tumbuhan – tanah berturap (tar/simen)
kadar resapan terhad / rendah.
b5 Kecerunan – cerun curam ,aliran air laju,
kadar resapan rendah. Cerun landai aliran air perlahan , kadar
resapan tinggi.
(5 isi x 2m = 10
m)
(c). Jelaskan
kepentingan air bawah tanah kepada
alam sekitar fizikal dan manusia. [12]
Fizikal:
cf1 Terdapat simpanan air
bawah tanah – punca mata air
cf2 Kelembapan tanih meningkat
cf3 Kesuburan tanih (nutrien)
cf4 Luluhawa dalaman –pembentukan tanih laterit (tanaman getah, kelapa
sawit)
Manusia:
cm1 Simpanan air bawah tanah sebagai sumber
kegunaan domestik atau
kegunaan harian penduduk.
cm2 Stok air bersih
untuk kegunaan manusia pada masa hadapan
cm3 Kelembapan tanih boleh membantu kesuburan
tanih dan hasil
tanaman meningkat
cm4 Aktiviti akuakultur – pembinaan kolam di
daratan memerlukan sumber air bawah tanah.
(mana-mana 3 isi fizikal dan 3 isi manusia ,
6 isi x 2m = 12 m)
|
[3]
[10]
|
7
|
(a)
|
Apakah yang dimaksudkan
dengan aras trofik?
|
[4 ]
|
(b)
|
(i) Lukis rajah
aras trofik dalam ekosistem
akuatik.
|
[3 ]
|
|
(ii) Jelaskan faktor kehilangan tenaga pada setiap aras trofik
di atas.
|
[6 ]
|
||
(c)
|
Jelaskan bagaimana
ekosistem akuatik boleh diganggu oleh aktiviti manusia.
|
[12]
|
(a) Apakah yang dimaksudkan
dengan aras trofik? [4]
Aras trofik merujuk kepada organisma dalam
sesuatu kelompok ekologi dalam sesebuah
rantaian
makanan yang disusun secara bertingkat ( trofik ).
(b) (i) Lukis rajah aras trofik dalam ekosistem akuatik. [3]
(ii) Jelaskan faktor kehilangan tenaga pada setiap
aras trofik di atas. [6]
bii1 Hanya
sejumlah makanan tertentu sahaja yang dimakan di setiap aras trofik manakala
sebahagian lagi tidak dimakan.
bii2 Tidak
semua makanan yang dimakan dicernakan
bii3 Makanan
yang dicernakan digunakan untuk tumbesaran organisma dalam sesebuah ekosistem
bii4 Lebihan
makanan yang dicernakan digunakan sebagai tenaga
(Mana-mana 3 isi x 2m = 6m)
(c) Jelaskan bagaimana ekosistem
akuatik boleh diganggu oleh aktiviti manusia. [12]
c1 Pertanian
– penyaluran bahan kimia ke dalam sungai menyebabkan air tercemar
c2 Perindustrian – pembuangan sisa asid ke sungai
dan laut
c3 Pembalakan – hakisan tanih di cerun
menyebabkan air sungai tercemar
c4 PKS -
pembuangan sisa industri ke laut. Contoh pewarna kain dari kilang batik
c5 Petempatan – pembuangan sisa domestik seperti
sampah sarap ke sungai
c6 Perlombongan pasir dan mineral – sumber air
tercemar
c7 Perikanan
/ akuakultur – menuba dan meracun ikan
c8 Pelancongan
/ rekreasi – pembuangan sampah
c9 Perniagaan di pinggir sungai dan laut –
pembuangan sisa
c10 Pembinaan – pembuangan sisa pembinaan ke
sungai dan laut
c11 Penternakan – Penyaluran sisa kumbahan /basuhan
khinzir , ayam dan itik berhampiran sungai
dan laut
(Mana-mana 6 isi x 2m = 12m)
8.
|
(a)
|
Apakah
yang dimaksudkan dengan kitar nutrien?
|
[5]
|
(b)
|
Jelaskan kitar nitrogen dalam satu ekosistem di kawasan
pertanian.
|
[10]
|
|
(c)
|
Jelaskan
bagaimana aktiviti pertanian boleh mengganggu proses kitar nitrogen.
|
[10]
|
8 (a) Apakah yang dimaksudkan dengan kitar nutrien? [5]
Kitar
nutrien bermaksud satu proses kitaran unsur-unsur kimia ( seperti karbon, nitrogen,
kalsium dan sulfur ) dalam sesebuah ekosistem yang berlaku secara
berterusan dalam
tiga fasa yang lengkap iaitu fasa
atmosfera, biosfera, dan tanih.
(b) Jelaskan kitar nitrogen dalam satu
ekosistem di kawasan pertanian.
[10]
b1
Fasa dalam atmosfera
Nitrogen terhasil daripada pembakaran
hutan. Pembakaran hutan membebaskan kimia nitrogen ke dalam bentuk gas nitrogen.
Pancaran kilat yang terkena gas nitrogen akan menghasilkan nitrogen oksida yang
boleh bercantum dengan air membentuk nitrat.
b2 Fasa dalam biosfera
Nitrogen masuk ke dalam tumbuhan melalui tindakan akar pokok. Akar
pokok akan menyerap nitrat dan ammonia. Bahan kimia tersebut akan ditukarkan
menjadi amino, protein dan vitamin yang boleh bercantum dengan air membentuk
nitrat.
Dalam jasad manusia dan haiwan , nitrogen dihasilkan melalui
perkumuhan – nitrogen membentuk ammonia, urea, asid urik dan sebatian nitrogen.
b3 Fasa dalam tanih
Nitrogen terhasil melalui proses pereputan
bahan organik. Sel-sel organisma yang mati akan membentuk ammonia dan nitrat.
Penggunaan baja nitrogen dalam pertanian pula akan diserap oleh akar tumbuhan.
Hidupan bakteria dan alga di dalam tanah juga akan mengeluarkan nitrogen.
(3m x 3 fasa + 1m = 10m)
Catatan : Tambah 1 m jika semua fasa dapat 3m.
(c) Jelaskan bagaimana aktiviti pertanian boleh
mengganggu proses kitar nitrogen. [10]
c1 Tanaman
buah-buahan dan sayur-sayuran jangka pendek memerlukan pengairan yang banyak –
berlaku air larian permukaan – unsur
nitrogen dipindahkan ke kawasan lain.
c2
Pengkhususan tanaman seperti kacang tanah,
kacang soya dan kacang kuda – mengambil nitrogen yang banyak dari dalam tanih –
menyebabkan kehilangan nitrat dengan banyak dan cepat.
c3 Penggunaan baja kimia menyebabkan pertambahan
nitrat dan ammonia dalam tanah. Ini menjejaskan keseimbangan nitrogen semula
jadi dalam tanah.
c4 Pembakaran sisa pertanian / pembakaran hutan
untuk pertanian menyebabkan nitrogen dibebaskan ke udara – berlaku penambahan
nitrogen di udara.
No comments:
Post a Comment